Wat is ATT?
Animal Assisted Therapy (AAT),therapie met ondersteuning van dieren is een doelgerichte, geplande en gestructureerde therapeutische interventie die wordt aangestuurd en/of uitgevoerd door beroepsbeoefenaars op het gebied van gezondheid, onderwijs en sociale dienstverlening. AAT richt zich op de verbetering van fysiek, cognitief, gedragsmatig en/of sociaal-emotioneel functioneren van de betreffende cliënt (White Paper, IAHAIO, 2014). Het dier kan ingezet worden op meerdere manieren in de therapie, afhankelijk van doel, cliënt en werkveld, maar is niet de therapie. Het werken met het dier wordt als het ware geïntegreerd in de bestaande behandelmethoden.
Het werken met een dier brengt in de eerste plaats plezier. Daarnaast motiveert het de cliënt om zich in te zetten, wat vooral prettig is als er sprake is van hulpverleningsvermijding. Het kan bepaalde zaken duidelijk maken zonder dat hier woorden aan verbonden moeten worden en biedt steun wanneer moeilijke onderwerpen besproken worden. En het dier kan als ‘voorbeeld’ ingezet worden om op situaties te reflecteren en samen met de cliënt oplossingen te zoeken.
Inzet van dieren lijkt succesvol
Richard Griffioen inventariseerde in 2020 voor zijn proefschrift titel ‘Children and Animals in Synchrony’ de bestaande onderzoeken naar dierondersteunde therapie bij kinderen met Down en autisme en deed zelf onderzoek. Het onderzoek van Griffioen richt zich specifiek op de invloed van dierondersteunde therapie op de ontwikkeling van kinderen met het syndroom van Down (DS) en kinderen met een autismespectrumstoornis (ASS). Hij onderzocht of de theoretische begrippen van afstemming en gedragssynchronisatie als overkoepelend begrip het effect van dierondersteunende therapieën zouden kunnen verklaren.
‘Het werken met dieren is een hele laagdrempelige manier voor een kind om zich open te stellen, zich veilig te voelen, uitgedaagd te worden en vooral niet afgewezen te worden. Dierondersteunde therapieën kunnen een duurzaam effect hebben op de sociale, emotionele, cognitieve, fysieke en psychologische ontwikkeling van mensen met een handicap of beperking. Bij kinderen met Down en autisme zie je dat de spraak-taalontwikkeling vooruitgaat, en ook de communicatie en de sociale interactie. Daardoor kunnen ook deze kinderen beter functioneren in de samenleving.’
Dankzij dolfijntherapie beter om-de-beurt praten
Griffioen toonde voor het eerst aan dat er sprake is van synchronisatie bij een therapie met dolfijnen voor kinderen met Down. De therapie was succesvol: na afloop van de zes weken waren de kinderen, in vergelijking met twee controlegroepen, sterk vooruitgegaan als het gaat om verbalisatie en sociale interactie. Deze verbeteringen waren zelfs na