Het verbeteren van de mentale gezondheid van studenten in het hoger onderwijs staat centraal in het bestuursakkoord dat minister Dijkgraaf (OCW), de universiteiten en hogescholen in juni sloten. In opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap doet Het Trimbos-instituut nu opnieuw onderzoek naar studentenwelzijn. Ditmaal voeren ze het onderzoek uit samen met het Expertisecentrum inclusief onderwijs (ECIO) en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
Jolien Dopmeijer, Trimbos-onderzoeker studentenwelzijn, ziet dat studenten tegenwoordig veel voor hun kiezen krijgen. “Denk aan de corona-, woning- en energiecrisis, een enorme studieschuld en daar komt de klimaatcrisis nog bovenop. Studenten maken zich echt zorgen over hun voortbestaan in deze wereld.” Het instituut neemt al deze maatschappelijke factoren mee in het onderzoek.
Veel eenzaamheid, prestatiedruk, stress en slaapproblemen
De studententijd is sowieso een levensfase waarin jongvolwassenen extra gevoelig zijn voor psychische klachten. Zo ontstaat 75% van de klachten voor het 24e levensjaar. Eerder onderzoek laat zien dat studenten beneden gemiddeld scoren op levenstevredenheid en veerkracht, en dat dit samenhangt met het risico op het krijgen van psychische klachten. Een grote groep studenten geeft aan gevoelens van eenzaamheid (80%) of prestatiedruk (76%) te hebben ervaren. Ook geeft een grote groep aan (heel) veel stress (62%) en slaapproblemen (41%) te ervaren.
Veel klachten die studenten ervaren zijn tot op zekere hoogte normaal, zoals wat meer drinken, gamen en middelengebruik. Ze leiden bij de meeste studenten niet tot ernstige problemen, maar dat geldt dus zeker niet voor iedereen. De hoogte van deze problemen hangt sterk samen met een mindere mentale gezondheid en een hoger risico op psychische klachten. Studenten die veel sociale steun voelen, ervaren bijvoorbeeld minder klachten. Maar het aantal studenten met mentale klachten is in vergelijking met de jaren vóór corona, aanzienlijk gestegen. En ook het aantal suïcides onder jongvolwassenen steeg het afgelopen jaar met 15 procent.
Drugsgebruik
Het Trimbos-instituut deed in 2021 ook onderzoek naar drugsgebruik onder studenten. Daaruit bleek dat 12,5 procent wel eens cocaïne had gebruikt. Omdat er niet eerder wetenschappelijk onderzoek is gedaan, kan het instituut niet spreken van een stijging of daling. Maar studentenverenigingen zien wel een stijging en maken zich zorgen.
De Leidse studentenvereniging Minerva stuurde, na de zelfmoord van een Utrechtse student, hun leden een brief met de vraag om naar elkaar om te kijken en op studenten te letten die een vlucht lijken te nemen in drank en drugs en ook