De wachttijden in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) vormen al jaren een bron van zorg. Het spanningsveld tussen de toenemende vraag, het beperkte aanbod en de financiële beperkingen maakt het moeilijk om de wachttijden effectief te verkorten. Jongeren die dringend hulp nodig hebben, moeten vaak maanden wachten op hun eerste afspraak. Vooral bij kinderen en jongeren die zich in een cruciale ontwikkelingsfase bevinden, zijn deze wachttijden extra schadelijk.

Uit diverse studies blijkt dat jongeren tijdens het wachten vaak een verergering van hun psychische klachten ervaren, variërend van toegenomen angst- en depressieve symptomen tot ernstigere problemen zoals zelfbeschadiging, suïcidale gedachten en schooluitval (JongPIT, 2023; Rens et al., 2020; YoungMinds, 2018). In een Britse enquête uit 2018 onder ouders van jongeren die op ggz-ondersteuning wachtten, rapporteerde driekwart van de ouders dat de klachten van hun kind verslechterden tijdens het wachten. Van de jongeren die langer dan zes maanden op een wachtlijst stonden, gaf zelfs 85 procent aan dat hun klachten significant waren verergerd (YoungMinds, 2018). Ook ouders ervaren negatieve effecten wanneer hun kind op een wachtlijst staan. Zij ervaren vaak een toename van stress, en in sommige gevallen ontwikkelen zij zelf psychische klachten, zoals burn-out of angststoornissen (Bureau Lenz, 2023). De druk op het gezin leidt vaak tot conflicten en kan de klachten van de jongere verergeren, wat de kans op herstel verder vermindert. Dit toont niet alleen aan dat wachttijd kan leiden tot verergering van de klachten, maar ook dat tijdige interventies van cruciaal belang zijn om verdere escalatie te voorkomen.

Zelfs nadat de behandeling is begonnen, kunnen de effecten van lange wachttijden merkbaar blijven. Families die langer op de wachtlijst hebben gestaan, zijn vaak minder tevreden over de zorg die zij uiteindelijk ontvangen, wat de effectiviteit van de behandeling kan ondermijnen (Bjørngaard et al., 2008). Gezinnen die langer hebben gewacht, zijn bovendien vaker geneigd om aangeboden therapieën te weigeren of de behandeling vroegtijdig te beëindigen (Westin et al., 2014). Gezien al deze negatieve effecten is het cruciaal om interventies te ontwikkelen die de wachttijd overbruggen en de crisisgevoeligheid van jongeren en hun gezinnen verminderen.