Afspraken over schermtijd werken lang niet altijd. Bijvoorbeeld doordat het beeldscherm voor een kind iets anders betekent dan voor zijn ouders. Hoe sluit je zo bij een kind aan dat afspraken – ook voor het kind – wel bevredigend zijn?
‘Zit je nu alweer achter dat scherm? Je zit al de hele dag te gamen! Ga toch eens wat anders doen!’ Veel ouders zullen zichzelf in zulke uitspraken herkennen. Het zijn verzuchtingen die duiden op irritatie, maar ook op bezorgdheid over het beeldschermgebruik van hun kinderen. Niet vreemd, want veelvuldig en lang schermgebruik wordt vaak gezien als een bedreiging voor de mentale gezondheid (zie ook het artikel Risico’s van ongezond beeldschermgebruik). Die herkenbaarheid geeft aan dat de verzuchtingen vaak gebruikt worden, spanningen geven en: dat afspraken over schermtijd vaak niet goed werken. Mogelijk speelt hierbij een verschil van tijdsbeleving en een verschillend perspectief op de activiteit. Een ouder ziet een kind dat op een scherm kijkt; kinderen zien mogelijk een scherm dat uitkijkt op een wereld die afleiding en houvast geeft. Een kind dat last heeft van ADHD kan zich op sterke prikkels van games wél concentreren. Beweging heeft hij daardoor niet nodig of slechts beperkt tot de game. In de game kan júist impulsief gereageerd worden. De game biedt precies de prikkels die hij nodig heeft. Een kind dat overvraagd wordt en met leren vastloopt, kan in een game of op een online platform zaken die hem interesseren in zijn eigen tempo en op zijn eigen niveau leren. Voor een jongere met autisme biedt het scherm tal van mogelijkheden voor een voorspelbare wereld met een duidelijke structuur en relatief weinig onduidelijke prikkels. Voor jongeren met (sociale) angst of stemmingsklachten biedt het scherm een opstap om, met minder stress, contact met anderen te maken en activiteiten te ontplooien (zie voor mogelijke positieve effecten van schermgebruik bijvoorbeeld Granic, 2015).
Natuurlijk zijn mogelijke bijwerkingen, zoals spanning en strijd in de thuissituatie, en het risico op versmalling van activiteiten. Excessief gebruik kan uiteindelijk klachten als verslaving en een gevoel van doelloosheid opleveren. Sommige activiteiten zijn ook niet goed synchroon te combineren, zoals fietsen en appen, of leren en gamen. Het is niet voor niets dat er op scholen voorschriften zijn gekomen.
Waarom het mis gaat
Tips voor ouders over schermgebruik van kinderen betreffen veelal het maken van afspraken over tijd: wanneer en hoelang achter het scherm? Deze tips