Hoe ervaren ouders en kinderen (complexe) scheiding? En hoe meet je de afname van problemen op dit gebied? Het instrument SCReening en Evaluatie bij Scheidingshulp (SCRES) is een gevalideerd hulpmiddel, bedoeld voor de hulpverleningspraktijk én voor onderzoek naar het effect van scheidingshulp.
- Olaf Goorden, Bernadette Janssen en Inge van der Valk
Laten we Bas en Maaike nemen, een fictief ouderpaar dat sinds twee jaar uit elkaar is, na een lange scheidingsperiode met veel ruzie. De twee zijn begonnen met het traject ‘Ouderschap Blijft’, maar het komt niet van de grond. Voortdurend is er conflict. Bijvoorbeeld over wie de gymkleren wast en of oma mag oppassen in ‘vaders tijd’. Beiden blijven naar elkaar wijzen en verwijten de ander niet te willen veranderen. ‘Ik doe er alles aan.’ ‘Aan mij ligt het niet!’ Het is een herkenbare situatie voor veel professionals die met scheidende of gescheiden ouders werken aan een betere situatie voor hun kinderen. Hoe maak je voor hen en voor jezelf als behandelaar inzichtelijk wat er moet veranderen? Hoe krijg je hun beleving van wat er aan de hand is en wat henzelf te doen staat op een gestructureerde manier boven tafel?
Steeds vaker hoorden we, zowel vanuit de praktijk als de wetenschap, dat er behoefte was aan een goed ondersteunend instrument. Ook de auteurs van de Richtlijn Scheiding (Van der Valk et al. 2020) noemen het gebrek hieraan een belangrijk knelpunt. Om aan deze behoefte tegemoet te komen, ontwikkelden we de SCRES: SCReening en Evaluatie bij Scheidingshulp. In dit artikel beschrijven we hoe dit instrument tot stand kwam, en hoe het gebruikt kan worden in de hulpverleningspraktijk, maar ook voor (wetenschappelijk) onderzoek. We sluiten af met informatie over de doorontwikkeling van de SCRES en toekomstplannen.
Illustratie: Jedi Noordegraaf
Scheiding en kinderen
Jaarlijks maken ruim tachtigduizend minderjarigen in Nederland mee dat hun ouders uit elkaar gaan (WODC 2019). Dit betreft het beëindigen van huwelijken, geregistreerd partnerschappen en andere samenwoonconstructies. Voor een deel van hen is het bovendien niet de eerste keer dat zij met een scheiding te maken krijgen (Amato 2010; Van der Valk et al. 2020). Na een scheiding gaan vrijwel alle kinderen, zichtbaar of onzichtbaar, door een moeilijke tijd. Gelukkig gaat het na één of twee jaar met zo’n 80 procent van de kinderen weer beter (Van der Valk et al. 2020).
Scheiding zelf is niet zozeer het risico, dat is het conflict
