Onlangs las ik in de krant opnieuw een bericht over het lerarentekort in het basisonderwijs. Een school in Hoorn vraagt ouders om bij te springen zodat de leerlingen toch op school kunnen blijven. Deze ouders kunnen de kinderen begeleiden bij hun weektaak, een beetje oppassen en wat educatieve spelletjes spelen. Nu kan ik me best voorstellen dat scholen creatieve oplossingen bedenken voor het lerarentekort, maar hoe serieus nemen we het vak van leerkracht als we ouders inzetten om les te geven? Ouders die – met alle respect – zeer welwillend en goed bedoelend zijn, maar niet kundig in het geven van onderwijs.
Laat staan dat ze passend onderwijs kunnen bieden. Onderwijs dat is afgestemd op de specifieke behoeften van kinderen met leermoeilijkheden, gedragsproblemen of andere psychische problemen. In iedere klas zitten er twee of meer die extra begeleiding nodig hebben. Dat vraagt enorm veel van de kennis en kunde van leerkrachten. In deze aflevering van Kind en Adolescent Praktijk vindt u twee bijdragen over Passend Onderwijs.
Inge Zweers en Jan Bijstra beschrijven een onderzoek waarin ze kinderen met extra onderwijsbehoeften twee jaar volgden. Sommige van die kinderen maakten de overstap naar het speciaal onderwijs. Anderen bleven op de reguliere school en kregen daar extra hulp. Voor welk kind welke keus wordt gemaakt, heeft niet te maken met verschillen tussen kinderen, maar met verschillen tussen leraren. De leraren van de kinderen die binnen het reguliere onderwijs blijven, staan weliswaar positief tegenover inclusief onderwijs (extra ondersteuning in het regulier onderwijs), maar twijfelen tegelijkertijd ook of ze de kinderen de juiste ondersteuning kunnen bieden. De auteurs vonden ook dat de kinderen die naar het speciaal onderwijs gaan er na twee jaar beter voor staan op een aantal vlakken: leerprestaties, relatie met de leerkracht en acceptatie door medeleerlingen. Inclusief onderwijs is een prachtige ambitie, maar blijkt in de praktijk niet gemakkelijk te realiseren.
Ook in het speciaal onderwijs neemt de druk op leraren toe. Door bezuinigingen, maar ook door een sterkere focus op leerprestaties en op het voorbereiden van leerlingen op terugkeer naar het reguliere onderwijs – iets wat Zweers en Bijstra overigens bijna niet zagen gebeuren bij de kinderen die zij volgden. In de Frictie van Marjan de Lange lezen we hoe zij aankijkt tegen Passend Onderwijs. Vanuit de ervaringen met haar zoon op het speciaal onderwijs laat ze zien hoe belangrijk het is dat leraren de tijd,
