Voor dit soort gedragsproblemen krijgen mensen met een verstandelijke beperking dikwijls langdurig antipsychotica voorgeschreven, mede omdat de oorzaak van hun gedragingen vaak niet wordt begrepen. Een van de meest voorgeschreven middelen is risperidon. Er zijn echter grote twijfels of het voorschrijven van een medicijn als risperidon, voor langere tijd, bij deze indicatie wel zinvol is. Niet alleen is nog veel onduidelijk over de werking van risperidon voor de behandeling van gedragsproblemen, ook is de kans op bijwerkingen groot, waardoor de kwaliteit van leven negatief kan worden beïnvloed. Het is dus van belang om te onderzoeken of de behandeling met risperidon wel effectief is na langdurig gebruik en hoe afbouwen gedrag, gezondheid en kwaliteit van leven beïnvloedt.
Risperidon en gedragsproblemen
Risperidon is een antipsychoticum dat hoofdzakelijk geïndiceerd is voor de behandeling van schizofrenie en psychotische symptomen. Daarnaast is risperidon geïndiceerd voor de kortdurende behandeling (< 6 weken) van aanhoudende agressie bij een verstandelijke beperking of gedragsstoornissen bij kinderen van vijf jaar en ouder. Kortdurend gebruik van risperidon moet altijd onderdeel zijn van een bredere psychosociale en educatieve behandeling en mag alleen worden voorgeschreven door een arts gespecialiseerd in gedragsproblemen (Farmacotherapeutisch Kompas, 2014).
Onder volwassenen met een verstandelijke beperking in een woonvoorziening gebruikt 58 procent antipsychotica voor gedragsproblemen. De meerderheid gebruikt deze middelen langer dan tien jaar (De Kuijper e.a., 2010). Bij kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking bleek risperidon het meest gebruikte antipsychoticum (62,4 procent) en werd bijna altijd langer dan één jaar gebruikt (Ramerman e.a., 2017).
De werking van risperidon voor gedragsproblemen bij mensen met een verstandelijke beperking is voornamelijk onderzocht voor de korte termijn, waarbij positieve resultaten zijn gezien (Aman e.a., 2014; Deb & Unwin, 2007). Echter, Hellings e.a. (2005) hebben gevonden dat kinderen minder goed reageren op de behandeling van gedragsproblemen met risperidon in vergelijking met adolescenten
