De eerste duizend dagen van een kind zijn cruciaal voor een goede ontwikkeling en bepalen zijn kansen in het latere leven. Daarom is het belangrijk dat aanstaande ouders al vanaf het eerste begin aandacht hebben voor de ontwikkeling van een goede band met hun kind. Een goede ouder-kindrelatie is niet alleen noodzakelijk voor een optimale ontwikkeling van de hersenen, veerkracht, een gezond stresssysteem, (leren) uiten van emoties, hechting en gezonde relaties, maar ook de gezondheid – nu én later – profiteert ervan. Je kunt deze bouwstenen positief beïnvloeden door voeding en verzorging met aandacht (zowel voor jezelf als voor het kind), contact over en weer, kalmeren bij stress, emotionele veiligheid bieden, samen plezier maken en lichamelijk contact. Maar wat als dat door een combinatie van psychische of psychiatrische problemen en andere problemen niet lukt? In Rotterdam is de afgelopen twee jaar in kaart gebracht hoe (aanstaande) ouders in kwetsbare omstandigheden kunnen worden ondersteund bij het opbouwen van een goede relatie met hun kind. Dit gebeurde via Connect2Grow, een gezamenlijk leer- en verbeterproject van het Erasmus MC en de gemeente Rotterdam. Orthopedagoog-generalist/GZ-psycholoog Esther van Efferen-Wiersma is coördinator zorg van Connect2Grow.

Te veel stress heeft ook invloed
op het ongeboren kind

In Rotterdam is veel aandacht voor zwangere vrouwen in kwetsbare situaties, onder andere in de begeleiding van Moeders van Rotterdam. Zo is er een zorg- en ondersteuningsaanbod voor aanstaande ouders die geen onderdak hebben, kampen met geld- of verslavingsproblemen, een verstandelijke beperking hebben of de Nederlandse taal niet goed spreken. Hierbij wordt duidelijk dat de opbouw van een ouder-kindrelatie ofwel door stress, psychische of psychiatrische problemen of (vroegkinderlijk) trauma bij (aanstaande) ouders soms fors onder druk staat. Ook wordt duidelijk dat er meer aandacht nodig is voor (aanstaande) vaders. Connect2Grow biedt nog voor de bevalling ondersteuning aan zowel de zwangere als haar eventuele partner, zodat zij tijdens de zwangerschap zo min mogelijk stress ervaren en voor én na de bevalling de kans krijgen een gezonde relatie met hun kind op te bouwen. De ondersteuning bestaat vooral uit het monitoren van de (mogelijk zorgelijke) ouder-kindrelatie. Als specifieke ondersteuning nodig is, wordt deze aangeboden. Een multidisciplinair team van zorgverleners en instanties brengt samen met de gezinnen in complexe, kwetsbare omstandigheden in kaart wat daarvoor nodig is. Dit gebeurt vanaf een zo vroeg mogelijk stadium in de zwangerschap en loopt door totdat het kind één jaar is.