Om professionals meer inzicht te geven in de leefwereld van jongeren ontwikkelen onderzoekers van de Hogeschool van Amsterdam een e-learning. Zo hopen zij professionals handvatten te bieden waarmee ze de mentale gezondheid van deze, soms kwetsbare, jongeren kunnen vergroten.
Anke Boerema, Daphne Wiersema en Dinant Leegstra
“Toen ik een keer niet naar de afspraak met mijn begeleider kon vanwege een belangrijke toets, stuurde ze mij die dag, op de tijd van onze afspraak, een berichtje: ‘veel succes met je toets’. Dat iemand aan je denkt, ook als je geen afspraak hebt, gaf mij het gevoel dat ik iets waard was.” Aan het woord is een jongere in het onderzoek ‘Mentale gezondheid van jongeren’ (Boerema 2022). ‘Gezien worden’ is een belangrijk thema voor veel jongeren met psychische klachten. Toch geven veel van deze jongeren (16-25 jaar oud) aan dat zij zich niet altijd gezien en gehoord voelen door professionals (denk hierbij aan een breed scala van professionals, zoals gezinswerkers, psychologen, maar ook docenten). In ons onderzoeksproject ‘Jongerenwelzijn in het onderwijs’ richten wij ons op professionals in het hoger beroepsonderwijs (hbo) die werken met jongeren, met als doel beter inzicht te krijgen in de leefwereld van deze jongeren en in de onderwerpen die belangrijk zijn voor hun mentale gezondheid.
Jongerenwelzijn is een urgent thema. Regelmatig verschijnen onderzoeken waaruit blijkt dat een deel van de jongeren gebukt gaat onder mentale druk en psychische klachten. De prevalentie van psychische klachten neemt met name toe tijdens de adolescentie (Trimbos-instituut en GGD GHOR Nederland 2022). Prestatie/studiedruk, financiële druk, persoonlijke omstandigheden en het combineren van werk, studie en een sociaal leven noemen jongeren vaak als oorzaken. Adolescenten zijn extra kwetsbaar voor het ontwikkelen van psychische klachten, omdat zij belangrijke ontwikkelingstaken hebben als ze op de drempel van de volwassenheid staan en hun plek moeten vinden in de maatschappij.
Jongerenwelzijn vanuit jongerenperspectief
Jongeren (16-23 jaar oud) die aangeven zich niet altijd gehoord en gezien te voelen door professionals noemen de bejegening een belangrijk onderdeel van dat gevoel (Wiersma en Van Goor 2020; Boerema 2022). Ze vinden het belangrijk dat professionals ‘echt’ en oprecht zijn. Daarnaast vinden ze het belangrijk dat professionals door onbevooroordeeld naar hen te luisteren een goede vertrouwensband met hen opbouwen. Ook professionals geven aan dat dit belangrijke onderwerpen zijn in hun contact met jongeren. Voor hen is lastig dat jongeren niet altijd open zijn over zichzelf, waardoor zij niet goed zicht krijgen op hun wensen