Gemiddeld duurt het zo’n dertien jaar voordat iemand vertelt over seksueel misbruik. 60 tot 70 procent van de mensen die dit als kind meemaakte, vertelt dit pas in de volwassenheid. Met alle gevolgen van dien – denk aan PTTS, psychoses, depressie, suïcidaliteit, verslaving. Het is dus van groot belang dat seksueel misbruik bij kinderen eerder aan het licht komt. Voor Iva Bicanic, klinisch psycholoog, hoofd van het Landelijk Psychotraumacentrum (UMC Utrecht) en directeur-bestuurder van het Centrum Seksueel Geweld, was het een belangrijke reden om samen met zedenrechercheur Pieter Melsen het prentenboek Charlie. Een boek over aanraken en aanzitten te maken voor kinderen vanaf zes jaar. Het is bedoeld om herkenning, steun en perspectief te bieden aan iedereen die seksueel misbruik meemaakt of heeft meegemaakt. Ook is het voor iedereen die ondersteuning wil bieden in het verwerkings- proces. Om de gedachten en gevoelens van Charlie zo realistisch mogelijk te beschrijven, gebruikten Bicanic en Melsen niet alleen hun eigen ervaringen als klinisch psycholoog en zeden- rechercheur, maar ook de ervaringen en de taal van bijna driehonderd volwassenen die als kind zijn misbruikt.
‘De beste instructie aan een kind? ‘Vertel me alles maar”
Klinisch psycholoog Iva Bicanic is dé autoriteit op het gebied van seksueel misbruik. Haar prentenboek Charlie. Een boek over aanraken en aanzitten biedt herkenning en steun aan iedereen die seksueel misbruik heeft meegemaakt.
Charlie helpt kinderen aan taal voor wat er is gebeurd
‘Pieter ken ik vanwege de zeden- zaken die wij samen draaien. Hij maakte eerder het kinderboek Sam en het niet-leuke geheim, waarin wordt voorgedaan hoe je als kind van een geheim afkomt. Tijdens het maakproces vroeg hij mij om feedback. Daarna zeiden we tegen elkaar: eigenlijk zou er ook een boek moeten komen over seksueel misbruik voor kinderen die dat meemaken of hebben meegemaakt. Dat was er nog niet. Maar welk scenario kies je dan? En wordt de hoofdpersoon een jongen of een meisje? Ik vond al snel dat het een jongen moest worden. Op seksueel misbruik bij jongens rust nog steeds een groot taboe, waardoor enorm wordt onderschat hoe vaak dit gebeurt. Bovendien zwijgen jongens veel vaker dan meisjes, omdat ze meer gevoelens van schaamte en schuld ervaren. Het maakt daarbij niet uit door wie ze worden misbruikt, of dat nu een man of een vrouw is. De globale verhaallijn was er ook al: Charlie gaat soms een nachtje kamperen met buurman Jan, zijn grote vriend. Als hij ’s avonds in het grote bed in slaap valt, voelt hij onder de dekens dat Jan aan hem zit. Charlie mag dit van Jan aan niemand vertellen, omdat ze
