De kwaliteit van de partnerrelatie tussen ouders en de manier waarop zij omgaan met ruzies en meningsverschillen, blijkt van groot belang te zijn voor de ontwikkeling van hun kinderen. Dit onderzocht Eldik in haar proefschrift.

Eldik keerk niet alleen naar verbale of fysieke agressie tussen ouders, maar ook naar andere interactievormen, zoals conflictvermijdend of verzoenend gedrag. Daarbij heeft ze onderzocht of deze conflictvormen even sterk samenhangen met agressief en depressief gedrag van kinderen. De inhoud van de conflicten speelt daarbij een belangrijke rol. Volgens Eldik hangen opvoedingsgerelateerde conflicten, bijvoorbeeld over het geven van straf bij ongewenst gedrag, het sterkst samen met agressie bij kinderen.

Externaliserend- en internaliserend gedrag

Uit haar onderzoek kwam naar voren dat alle dimensies van de ouderlijke partnerrelatie, behalve tevredenheid, gerelateerd waren aan probleemgedrag van kinderen en tieners. Die associaties waren niet afhankelijk van gezinskenmerken zoals gezinssamenstelling, sociaaleconomische status of etnische achtergrond. Hoe vaak ouders conflicten hebben en wat dan de aard van die conflicten is, bleek evenveel gevolgen te hebben voor externaliserende gedragsproblemen bij hun kinderen, als dat de relatiekwaliteit tussen de ouders heeft. Eldik vindt dat opvallend, omdat in de literatuur de gedachte heerst dat conflicten tussen ouders meer invloed hebben op het ontwikkelende kind dan de algemene kwaliteit van de ouderlijke partnerrelatie.

Voor internaliserende problemen bij kinderen, zoals angst- en stemmingsproblematiek, geldt dit evenwel niet. Deze vorm van problematiek bleek juist relatief sterker samen met de regelmaat en aard van de conflicten samen te hangen dan de algemene kwaliteit van de ouderlijke partnerrelatie.

Bovendien blijken kinderen ook een actieve rol in hun eigen ontwikkeling te spelen. Externaliserend probleemgedrag van adolescenten kan de kwaliteit van de ouderlijke partnerrelatie ondermijnen, terwijl hun internaliserende symptomen ouderlijk conflictgedrag ten positieve kunnen veranderen.

Meer aandacht in beroepspraktijk voor ouderlijke partnerrelatie

Eldik’s onderzoek bevestigt dat de ouderlijke partnerrelatie een vaste plek verdient in theoretische modellen die proberen te verklaren waarom sommige kinderen sociaal-emotionele problemen ontwikkelen. Hier zou in de beroepspraktijk van hulpverleners meer oog voor moeten zijn. In de preventieve sfeer als bij interventies zou meer aandacht naar de de partnerrelatie moeten gaan, naar ouderlijke conflicten en de manieren waarop deze opgelost worden.

Voor het volledige proefschrift zie Erasmus Universiteit Rotterdam >

Bron: Blik op Hulp

Gerelateerde informatie

• Agressievragenlijst (AGV), ook digitaal afneembaar met Testweb
• Sociaal-emotionele vragenlijst (SEV), ook digitaal afneembaar met Testweb
• Agressie bij kinderen