Dagelijks verschijnen er duizenden zelfdiagnosevideo’s op je tijdlijn op platformen zoals TikTok en Instagram. Dankzij slimme algoritmes blijf je kijken, en hoe vaker je wordt blootgesteld aan het idee dat je een stoornis hebt, hoe sneller je dat gelooft. Maar wat als deze video’s op TikTok en Instagram vol misinformatie zitten? Wat zijn de gevolgen als mensen zichzelf ten onrechte een medische diagnose of probleem aanpraten?
Najla Edriouch, een psycholoog die wetenschappelijk onderbouwde informatie deelt op YouTube en Instagram, ziet steeds vaker patiënten die zichzelf onterecht al een medische diagnose hebben gesteld. “Vroeger zag ik dit nauwelijks, maar nu komen mensen regelmatig binnen met de overtuiging: ‘Ik heb op TikTok en Instagram gezien dat mijn klachten bij ADHD passen, dus ik heb ADHD.’” Ze wijst erop dat deze zelfdiagnoses vaak gebaseerd zijn op misinformatie en niet altijd kloppen.
Onderzoeker Wietske de Vries analyseerde de 100 populairste video’s op TikTok over ADHD en ontdekte dat er in veel gevallen sprake is van misinformatie. Maar liefst 55% van de gedragingen die in deze video’s op TikTok aan ADHD worden toegeschreven, komt niet overeen met de klinische criteria voor ADHD. Video’s noemen vaak termen zoals ‘hyperfocus’, ‘ADHD paralysis’, ‘ADHD indecisiveness’ en ‘ADHD time blindness’, die niet bij de medische diagnose ADHD horen. Steeds meer mensen vragen zich af: “Heb ik ADHD of autisme?”, of “Ben ik depressief?” Deze vragen worden vaak gebaseerd op misinformatie uit video’s op sociale media zoals Instagram en TikTok. Nieuw onderzoek uit Nederland toont aan dat meer dan de helft van de symptomen die in TikTok-video’s worden genoemd in verband met ADHD, niet kloppen met de officiële medische diagnoses.
