De jeugdzorg in Zuid-Limburg staat voor grote uitdagingen. De kosten stijgen, onder andere door een stijging in het aantal jeugdzorgtrajecten en het aantal unieke jongeren dat zorg ontvangt (Westra et al. 2018). Tegelijkertijd stijgt de ingezette hulp per jongere en stagneert de uitstroom. Een hoge inzet van jeugdzorg kan worden verklaard door kenmerken van de bevolking, zoals armoede en eenoudergezinnen, maar het aanbod van jeugdhulp en de vindbaarheid kan ook een rol spelen (Jeugdhulp Zuid-Limbur 2019).

In de regio Zuid-Limburg zijn verschillende onderzoeken verricht naar het bovengemiddelde gebruik van jeugdzorg ten opzichte van het landelijk gemiddelde. Uit een van de onderzoeken bleek dat het gebruik van jeugdzorg hoger lag in gemeenten waar sprake was van hogere percentages arbeidsongeschiktheid en werkloosheid, maar ook een hoger gemiddeld huishoudinkomen en een hoger percentage vwo-leerlingen. Het percentage lag juist lager in gemeenten waar sprake was van meer inwoners met een migratieachtergrond (Westra et al. 2018). In een andere studie werden profielen aangemerkt die een hoge kans op jeugdhulp voorspelden. Hieruit bleek dat de meest bepalende kenmerken de volgende waren: jeugdbescherming, vader niet aanwezig in huishouden, ouder met GGZ-traject, jongere slachtoffer van misdrijf, jongens van zes tot tien jaar oud, ouders niet hoogopgeleid, jongere komt uit Nederland of Antillen. De hoog- instroomprofielen bleken relatief vaak voor te komen in Heerlen (Geijtenbeek et al. 2019). Deze resultaten geven echter nog geen eenduidig antwoord op de vraag waarom in Zuid-Limburg bovengemiddeld vaak gebruik gemaakt wordt van jeugdzorg.

CBS-cijfers laten zien dat binnen de jeugdzorg in Zuid-Limburg met name het aantal jongeren met jeugdhulp met verblijf, oftewel het aantal uithuisplaatsingen, hoog ligt. Het aandeel jongeren met jeugdzorg dat uit huis geplaatst werd, was in 2019 in Zuid-Limburg hoger (12,5%) dan in de rest van Nederland (9,7%). Hoewel er landelijk sprake is van een dalende trend is het percentage in Zuid- Limburg onveranderd hoog sinds 2016. Van een uithuisplaatsing is sprake op het moment dat een jongere niet thuis opgroeit, zowel in het vrijwillige als in het gedwongen kader. Denk aan pleegzorg of wonen in een gezinshuis of op een zorgboerderij, maar ook aan gesloten jeugdzorg of klinisch verblijf.

Uithuisplaatsing is een complexe beslissing met een grote impact (Bartelink