Behandel de hoofdklacht en comorbide klachten verdwijnen ook. Dit is kort gezegd de conclusie van een interessante studie over de behandeling van de dwangstoornis, die kortgeleden verscheen (Conelea e.a., 2017).
Kinderen met een dwangstoornis zijn vaak ook depressief, hebben andere angsten of ADHD. Staan die problemen de behandeling van de dwangstoornis in de weg? Zouden ze tegelijk behandeld moeten worden? Of moeten we ons focussen op de hoofdklacht? Op die vragen geeft dit onderzoek een antwoord.
Laten we kijken wat het onderzoek precies inhield. Het onderzoek is één uit een serie beroemde Amerikaanse studies over de behandeling van de dwangstoornis: de ‘Pediatric Obsessive-compulsive Treatment Study (POTS). Alweer dertien jaar geleden, in 2004, werd de eerste POTS gepubliceerd. In dit onderzoek werden cognitieve gedragstherapie (CGT), medicatie en de combinatie van beide vergeleken. De uitkomsten van deze eerste studie waren lange tijd een belangrijk argument om kinderen met OCS meteen een combinatiebehandeling van CGT en medicatie te geven. Die combinatie bleek namelijk significant effectiever dan CGT alleen. Echter niet heel veel effectiever (significant betekent immers dat de kans dat de bevinding op toeval berust aanvaardbaar laag is, en niet, zoals je zou denken, ‘betekenisvol’ of ‘aanzienlijk’). In een later onderzoek in 2013 lieten Storch en collega’s ook nog zien dat als alle meewerkende centra ervaren zijn in het behandelen van de dwangstoornis (en niet zoals in POTS slechts een van de twee centra) er geen verschil meer is tussen CGT en de combinatiebehandeling. Daarmee verdween het argument om bij iedereen te starten met de combinatie. Toch wordt die combinatiebehandeling nog vaak gegeven, vooral als de klachten ernstig zijn. Maar of dat echt effectiever is, weten we niet. Er is nog nooit gecontroleerd onderzoek naar gedaan. Wolters en collega’s (2016) hebben echter wel laten zien dat CGT als monobe- handeling bij ernstige klachten in de meeste gevallen ook een aanzienlijke verbetering teweegbrengt.
Maar we dwalen af. Terug naar POTS.
POTS II
In 2011 werden de resultaten van een tweede POTS gepubliceerd (Franklin e.a.). Deze keer was de vraag of CGT nog iets zou toevoegen aan een behandeling met medicatie. In de VS is het namelijk gebruikelijk kinderen eerst medicatie te geven, voordat een psychologische behandeling start. 124 kinderen en jongeren die medicamenteus (met een SRI) waren behandeld, maar niet voldoende waren verbeterd (CY-BOCS van 16 of meer), deden mee aan het onderzoek. Alle kinderen bleven de medicatie doorgebruiken,
