Sanne Pronk wil met haar proefschrift aandacht vestigen op het belang van ‘zorgzame’ scholen
Sanne Pronk promoveerde op 18 januari 2023 aan de Universiteit van Amsterdam op haar proefschrift Schools that care. The potential benefits and drawbacks of a non-residential alternative educational facility.
Waarom dit onderzoek?
Opgeleid als orthopedagoog en werkzaam in de jeugdzorg kwam ik in 2013 in aanraking met School2Care, een geïntegreerd onderwijszorgprogramma voor jongeren die uit school dreigen te vallen en in de gesloten jeugdzorg terecht dreigen te komen. Er ging een wereld voor mij open. Het centraal stellen van het ontwikkelperspectief van een kind, en daartoe de integratie van onderwijs en zorg op alle niveaus, had ik niet eerder gezien. Hier wilde ik meer van weten. Maar ook de schrijnende loopbanen van deze jongeren, met vele schoolwisselingen en tal van hulpverleners, motiveerden mij om dit onderzoek te doen. Mijn onderzoek levert eerste empirische aanwijzingen dat School2Care en andere alternatieve onderwijszorgvoorzieningen kunnen bijdragen aan positieve uitkomsten voor jongeren, en daarmee potentieel aan de preventie van schooluitval en gesloten residentiële plaatsingen. We hebben meer geleerd over wat jongeren en gezinnen helpt, samengevat in de titel ‘Schools that Care‘. Tegelijkertijd laat dit proefschrift zien dat verdere verbeteringen nodig zijn om voor meer jongeren uitval te voorkomen, vooral op het gebied van de gezinnen en de behoeften van jongere leerlingen en jongeren met een disruptieve gedragsstoornis. Ook goed onderwijs bieden in een kleinschalige voorziening is nog een vraagstuk.
Wat hebben professionals eraan?
Mijn onderzoek laat zien dat het mogelijk is schotten te doorbreken en in een vernieuwende samenwerking tussen onderwijs en zorg een stevig programma op te bouwen dat kan bijdragen aan positieve uitkomsten voor jongeren. Daarbij geeft het richting aan verbeteringen door in te zetten op factoren die de kans op uitval vergroten. Denk aan het intensiveren van de aanpak voor gezinnen, aandacht voor het opbouwen van positieve werkrelaties met jongeren met gedragsstoornissen en het vormgeven van passende onderwijstrajecten voor elke jongere. Dit proefschrift richtte zich op School2Care, maar levert ook aanbevelingen op voor andere scholen en hulpverleners die willen bouwen aan een school that cares, waar jongeren zich meer gezien voelen.
Wat hebben ouders en kinderen eraan?
De impact van schooluitval en gesloten residentiële plaatsingen is groot. De jongeren in mijn onderzoek vertelden over de negatieve spiraal waar zij in terecht zijn gekomen. Daarbij interacteert problematiek in de gezinnen en omgeving van de jongeren met hun gedrag op school, waarna vele schorsingen en schoolwisselingen volgen. Vaak gaat dat gepaard met afstroom qua onderwijsniveau, verlies aan vertrouwen in zichzelf én anderen en leidt het tot een gebrek aan toekomstperspectief. Met mijn proefschrift hoop ik bij te dragen aan een sterkere integratie van onderwijs en zorg, om zo onderwijszorgvoorzieningen te versterken. Maar vooral ook om de negatieve spiraal vroegtijdig te doorbreken, zodat jongeren op hun eigen school en in hun eigen omgeving kunnen blijven, mét toekomstperspectief.
